Những món ngon từ ngô

Mèn mén

Nhắc đến món ăn của người Mông, người ta thường nghĩ ngay đến món mèn mén. Món ăn dân dã được làm từ ngô này đã khiến bao thực khách mê mẩn vì hương vị khác lạ mà nó mang lại. Đặc biệt, mèn mén là món ăn giàu dinh dưỡng nên hầu hết trẻ em người Mông đều mau lớn, khỏe mạnh nhờ được bổ sung nguồn thức ăn nhiều năng lượng này.

Ngô để làm mèn mén là ngô tẻ được phơi khô, tách hạt rồi đem xay. Đồng bào Mông xay ngô bằng cối đá nên hầu hết gia đình người Mông nào cũng có một chiếc cối đá. Hạt ngô xay không nhuyễn mà vẫn lạo xạo. Sau đó, bột ngô được trộn với một lượng nước vừa phải sao cho không bị vón hay quá khô. Vì vậy, công đoạn nhào bột thường do người có kinh nghiệm nấu nướng làm để đảm bảo món mèn mén chuẩn hương vị. Tiếp đến, cho bột ngô đã nhào kỹ vào chõ để hấp, giữ lửa vừa đủ để mèn mén chín đều là có ngay món ăn thơm ngon đậm đà. Mèn mén thường được ăn với một số món canh như rau cải, rau bí, rau cải, canh xương hay sốt vang đều trở thành món ăn gây thương nhớ.

Bánh ngô

Mùa hè tới, du khách đến các phiên chợ quê ở Cao Bằng sẽ bắt gặp nhiều phụ nữ dân tộc Tày, Nùng bán bánh ngô… Đây là món bánh đặc trưng của dân tộc Tày, Nùng và là món quà ở chợ hay trên nương sau buổi lao động, các gia đình sẽ đem bánh ngô mời nhau thưởng thức tạo sự gắn kết tình làng nghĩa xóm. 

Ngô để làm bánh phải là loại ngô nếp vừa ở độ chín, khi lấy móng tay bấm vào hạt ngô có nước trắng đục tứa ra như sữa non thì bột bánh mới dẻo, nhuyễn, có thể sẽ sử dụng thêm ngô tẻ với tỉ lệ thích hợp, khi chín bánh sẽ mềm và thơm ngon. Để ngô dẻo hơn bà con nơi đây vẫn thích sử dụng cối xay đá xay bột bánh để giữ được hương vị. Sau khi bột đã xay xong, lấy từng phần bột bánh to bằng quả trứng vịt hoặc dùng muôi múc và gói bằng lá chuối xanh. Bánh được xếp vào nồi hấp.

Bánh có vị ngọt, thơm của ngô non, khi cắn bột bánh mềm, càng nhai sẽ cảm nhận mỗi miếng bánh là sự hòa quyện giữa sự tươi non của ngô, thoảng hương của nương rẫy xanh mát như gói cả non nước vùng cao trong lành.
Cháo bẹ, cháo ngô

Cháo bẹ và cháo ngô đều là những món ăn được làm từ ngô. Nếu cháo bẹ được làm rừ hạt ngô non còn sữa, thì cháo ngô được làm thừ ngô già xay mịn quấy lên thành cháo. Người Nùng gọi cháo bẹ là “khẩu slặm”, cháo ngô là “khẩu kiảu”, không gọi chung như người Tày là “chảo bắp”.

Hiện nay, đời sống ở nông thôn và thị thành đã phát triển hơn, cháo bẹ, cháo ngô, mèn mén… đã trở thành món ăn đặc sản quý báu thu hút khách du lịch đến thăm non nước Cao Bằng. Nếu có dịp lên Cao Bằng mùa này, đừng quên thưởng thức các đặc sản từ ngô để thấy phong vị ẩm thực nơi miền núi Đông Bắc thật thú vị.