Du ca trên sông, suối và thác nước hùng vĩ

Du thuyền trên sông Quây Sơn (Trùng Khánh).

Hệ thống các con sông Cao Bằng chảy theo hướng chính là Tây Bắc - Đông Nam và Bắc - Nam với những con sông, như: Bằng Giang, Quây Sơn, Gâm, Bắc Vọng có dòng chảy thay đổi theo mùa, mùa mưa dòng chảy lớn, mùa cạn dòng chảy thấp. 
Sông Gâm bắt nguồn từ Vân Nam (Trung Quốc), chảy vào huyện Bảo Lạc - Bảo Lâm sang Hà Giang - Tuyên Quang trở thành phụ lưu của sông Lô đổ vào sông Hồng. Sông Gâm có hai dòng phụ lưu chính là sông Nho Quế và sông Neo. Từ thượng nguồn sông Gâm, xã Cô Ba (Bảo Lạc) xuôi theo dòng chảy, dòng nước cuồn cuộn vờn qua ghềnh đá Thiêng Qua (Khe Hổ Nhảy) chảy qua thị trấn huyện Bảo Lạc uốn quanh những núi hùng vĩ sang huyện Bảo Lâm. Sông Gâm không chỉ nước 4 mùa trong xanh, chảy êm đềm, có “ngũ quý hà thủy” (5 loài cá quý hiếm). Hai bên bờ sông là bản làng người Tày, Nùng, Mông, Dao sinh sống với những mái nhà sàn bên vách núi, có nghề chài lưới, làm cá gắp hong gác bếp ngon nổi tiếng và nhiều món ăn ngon từ cá sông... 
Hệ thống sông Quây Sơn (Trùng Khánh) đoạn chảy qua Cao Bằng dài 76 km, bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy theo hướng Tây Bắc -  Đông Nam đi qua các xã: Ngọc Côn, Ngọc Khê, Đình Minh, Đình Phong, Phong Châu, Chí Viễn, Đàm Thủy (Trùng Khánh) rồi chảy đến xã Minh Long (Hạ Lang) sang huyện Đại Tân, tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc). Du ngoạn trên sông Quây Sơn bạn đi từ xã Ngọc Côn - Ngọc Khê - Chí Viễn... ngắm cảnh đẹp thơ mộng như tranh vẽ của làng quê yên bình dưới chân núi, cánh đồng lúa lượn sóng xanh rờn bên những cọn nước. Đến xã Đàm Thủy, bạn đi du thuyền trên sông ngắm cánh đồng lúa trải dài bên sông, thấp thoáng mái nhà sàn trong sương chiều và bãi đá muôn vàn hình thù kỳ thú. Chảy đến cuối xã, sông Quây Sơn đổ thành thác Bản Giốc đẹp hùng vĩ với những tầng nước cao trắng xóa, được xếp hạng 1 trong 10 thác đẹp nhất thế giới.

Suối Lê-nin quanh năm nước trong xanh.

Đến suối Lê-nin, xã Trường Hà (Hà Quảng), bạn không chỉ đến với điểm du lịch đỏ nổi tiếng gắn với tên tuổi, sự nghiệp cách mạng của vĩ nhân dân tộc - Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn được biết về một con suối đẹp độc đáo, hiếm có thiên nhiên ban tặng. Đầu nguồn suối Lê-nin chảy ra từ trong khe lớn, dưới chân ngọn núi cao. Suối chảy hai bên rừng nghiến núi đá cao sừng sững. Nước chảy ra trong vắt nhìn thấy từng con cá bơi lội, viên đá, hòn sỏi dưới đáy... Xưa người dân nơi đây gọi suối Lê-nin là suối Giàng - suối Trời. Bởi dân gian cho rằng, xưa suối Giàng có các nàng tiên xuống hát ca, thả cá, ăn trái đào trên núi. Có hơi ấm, tiếng cười các nàng tiên nên suối mùa đông luôn ấm, mùa hè nước mát, đàn cá tung tăng bơi lội, quanh năm nước xanh trong vắt...

Thác Tiên, xã Đại Tiến (Hòa An) - điểm đến lý tưởng của nhiều du khách.

Ngoài ra, bạn có thể khám phá, trải nghiệm hệ thống sông Bằng Giang gồm sông Bằng Giang (xưa là sông Mãng) bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam qua Hà Quảng, Hòa An, Thành phố, Phục Hòa rồi chảy qua Thủy Khẩu - Long Châu, Quảng Tây (Trung Quốc), đổ ra biển Bắc Hải - Trung Quốc. Có các phụ lưu: sông Nguyên Bình, sông Hiến, sông Dẻ Rào (bắt nguồn từ huyện Thông Nông).
Hệ thống sông, suối Cao Bằng nhỏ, nhiều thác ghềnh tạo nên cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng, nằm dưới chân núi nên bạn có thể vừa đi chinh phục những ngọn núi cao cũng vừa có thể thưởng ngoạn, ngắm cảnh đẹp thơ mộng của những dòng sông, suối.