Phụ nữ Mông xúng xính váy áo trẩy hội Xuân

Người Mông ở Cao Bằng quan niệm ngày Tết hay lễ hội mà mặc đồ cũ sẽ không may mắn cả năm, nên mọi nhà đều cố gắng để có được những bộ quần áo mới và phải chuẩn bị trước đó rất lâu. Ngay từ trước Tết, các mẹ, các chị đã chuẩn bị cho mình những bộ váy áo đẹp nhất để vui xuân, trẩy hội đắm mình trong những tiếng khèn, điệu xòe ô quyến rũ.

Sau hơn 2 năm ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều hội xuân, hội chọi bò truyền thống của các xã, huyện có người Mông sinh sống được tổ chức từ tháng Giêng đến hết tháng 2.

Cũng như nhiều dân tộc khác, trang phục truyền thống của dân tộc Mông độc đáo từ kiểu dáng đến những màu sắc sặc sỡ của hoa văn. Bộ trang phục chủ yếu may bằng vải tự dệt, nhuộm chàm, vẽ sáp ong, thêu thổ cẩm. Họa tiết là dạng ô nằm ngang với đường viền là hình vuông, chữ thập, hình quả trám, tam giác, tròn, xoáy đơn, xoáy kép, răng cưa, đường cong, đường lượn sóng...

Trang phục phụ nữ Mông gồm váy và áo rất cầu kỳ. Đặc biệt trong những dịp quan trọng như cưới hỏi, lễ hội, bộ váy áo phụ nữ Mông lại càng rực rỡ hơn. Váy là loại váy mở, có nhiều nếp gấp, rộng, khi xòe ra mềm mại như cánh hoa. Phần cạp váy được khâu xếp lại cho vừa một vòng bụng và có 2 dây để buộc. Trên nền váy chàm, hoa văn được thêu, in và ghép từng tấm rất ấn tượng, độc đáo. Áo có cổ hình chữ V, được nẹp thêm màu vải tùy thích, phía sau là một bức thêu hình chữ nhật trang trí hoa văn hài hòa, trang nhã. Hai ống tay áo được thêu hoa văn với đủ màu sắc từ nách đến cổ tay, khiến chiếc áo trở nên nổi bật.

Bộ váy áo được trang trí đẹp và mang dấu ấn riêng của người may. Đây cũng chính là thước đo độ khéo tay của phụ nữ Mông. Ngay từ khi còn nhỏ, các bé gái đã cùng mẹ học thêu lên váy. Bằng sự quan sát tinh tế, trí tưởng tượng phong phú, và đôi bàn tay khéo léo, những người phụ nữ Mông đã không ngừng sáng tạo ra những hình khối, họa tiết, vẽ sáp, phối màu chỉ thêu họa tiết trang trí để tạo ra những chiếc váy đẹp độc đáo của riêng mình. Bộ trang phục duyên dáng này còn phản ánh những giá trị văn hóa, thẩm mỹ, góp phần tạo thêm sự phong phú, đa dạng trong đời sống văn hóa nghệ thuật, tinh thần của người Mông.

Đối với người Mông, trang phục là cái mặc, cũng là của cải gia truyền mà ai nấy đều phải bảo tồn và phát huy sao cho ngày càng đẹp, càng quý, phản ánh được rõ nét truyền thống văn hóa, lịch sử, tín ngưỡng, cá tính và sự giàu có của tộc người. Trải qua thời gian, trang phục của phụ nữ Mông ở tỉnh Cao Bằng vẫn giữ khá nguyên vẹn bản sắc văn hóa dân tộc. Bên cạnh những bộ trang phục truyền thống nguyên bản, những bộ váy áo cách tân được các thiếu nữ Mông xúng xính trẩy hội làm say đắm biết bao du khách gần xa…