Trải nghiệm ẩm thực homestay

Trong quá trình phát triển du lịch cộng đồng, văn hóa ẩm thực là một yếu tố đặc biệt quan trọng, bởi lẽ, khi đến tham quan các điểm du lịch, du khách trong và ngoài nước luôn có nhu cầu tìm hiểu, thưởng thức những món ăn do chính đồng bào chế biến. Đồng thời, du khách mong muốn được trải nghiệm văn hóa ẩm thực trong sự tổng hòa các giá trị văn hóa truyền thống của mỗi dân tộc. Vì thế, không gian ẩm thực luôn gắn liền và hòa điệu cùng các nét văn hóa khác như văn hóa nhà sàn, trang phục, nhạc cụ, khúc hát dân ca…

Hiện nay, các cơ sở homestay trên địa bàn tỉnh không chỉ phát triển về số lượng mà còn chú trọng đến chất lượng dịch vụ. Để du khách có những kỷ niệm đáng nhớ, cùng với việc chỉnh trang khuôn viên nhà cửa, nâng cao kỹ năng đón tiếp, kết nối tuyến du lịch, các cơ sở homestay tập trung khai thác văn hóa ẩm thực vùng miền. Mùa nào thức đấy, những món ăn được chế biến từ nguồn nguyên liệu tươi sạch, đậm chất vùng cao như: lợn đen, gà đồi, cá suối, rau rừng..., với phương châm đón khách như đón người thân trở về nhà, bà con tự tay nấu nướng, bày biện món ăn theo công thức truyền thống.

Anh Mai Quang Tuấn, du khách đến từ Thành phố Hải Phòng chia sẻ: Đến với những điểm du lịch cộng đồng, chúng tôi vừa được nghỉ ngơi, thư giãn, thăm thú phong cảnh thiên nhiên, vừa được thưởng thức những món ăn đậm đà dư vị, nghe đồng bào giới thiệu về cách chế biến món ăn để có thêm nhiều trải nghiệm thú vị.

Chị Mạc Thị Khon, chủ Quang Thuận Homestay, làng Khuổi Ky, xã Đàm Thủy (Trùng Khánh) chia sẻ: Ngoài cung cấp dịch vụ lưu trú, gia đình tôi còn phục vụ các món ăn bản địa đáp ứng nhu cầu khám phá ẩm thực của du khách như: lợn quay, vịt quay, xôi ngũ sắc, xôi hạt dẻ, chân giò hầm hạt dẻ, cơm lam, cá nướng, măng nhồi thịt… Tất cả đều là đồ sạch, cây nhà lá vườn, không chất bảo quản.

Nếu muốn khám phá văn hóa ẩm thực của đồng bào Dao Tiền, du khách có thể dừng chân tại Lũng Mười Homestay, xã Quang Thành (Nguyên Bình) - ngôi nhà gỗ nằm giữa thung lũng bạt ngàn màu xanh núi rừng. Anh Chu Tiến Thanh, chủ homestay cho biết: Tôi thường hướng dẫn khách xuống suối bắt ốc, bắt cá ở các ruộng lúa, hái rau rừng. Sản phẩm thu về sẽ được thêm vào bữa ăn. Khi học ở trường, tôi biết nhiều nước trên thế giới phát triển du lịch thông qua ẩm thực. Trở về quê hương, tôi vận dụng kiến thức vào làm homestay. Trong số các món ăn truyền thống của người Dao Tiền, tôi lựa chọn món ăn tiêu biểu nhưng phù hợp với số đông du khách để chế biến. Các món ngon chủ đạo mà Lũng Mười Homestay phục vụ khách là lợn đen bản, gà bản, cá suối… Tôi sử dụng các loại lá cây, gia vị mà người Dao Tiền thường dùng để tẩm ướp, xào, nấu, tạo ra mùi vị đặc trưng, hấp dẫn thực khách.

Không chỉ là "ông chủ" thân thiện, mến khách, anh Thanh còn là một "đầu bếp" khá thuần thục. Anh thuộc làu làu công thức nấu nướng, cách nêm nếm, kết hợp nguyên liệu để giới thiệu với khách món ăn mà anh đang làm trên bếp; tay thoăn thoắt xào rau, nướng thịt, chặt gà, rồi bày trên những chiếc mẹt nan nhỏ phủ lá chuối…

Sau ngày dài tham quan, ngắm cảnh có phần thấm mệt, du khách thu hút bởi hương thơm ngào ngạt tỏa ra từ các món ăn. Nếm thử món gà nướng lá chanh, ai cũng trầm trồ: "Đúng là gà thả rừng đồi, da gà ăn cũng khác, vừa thơm vừa giòn. Thịt thì chắc ngọt, đậm vị". Đến món lợn đen quay mác mật, cá bống suối rán giòn cuốn lá lốt hay ốc ruộng om lá lốt, thực khách lại tấm tắc khen ngon. Thanh mát hơn cả có lẽ là các món chế biến từ rau rừng như: canh rau âu, rau ngải, dạ hiến xào… Tất cả đều gật gù, đã lâu lắm rồi họ mới được thưởng thức bữa ăn tuyệt vời đến thế.

Ẩm thực bản địa không đơn thuần chỉ là việc thưởng thức món ngon, vật lạ mà còn chứa đựng bản sắc văn hóa được đồng bào các dân tộc kết tinh, lưu giữ qua nhiều thế hệ. Những món ăn tuy bình dị nhưng gần gũi, tạo ấn tượng sâu đậm đối với du khách về miền non nước thần tiên.