Khám phá Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng

Nằm ở mảnh đất địa đầu phía Bắc của Tổ quốc, Công viên địa chất (CVĐC) toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng cách Thủ đô Hà Nội khoảng 300km, với diện tích hơn 3.683 km², bao gồm toàn bộ diện tích của thành phố Cao Bằng, các huyện: Quảng Hòa, Trùng Khánh, Hạ Lang và một phần diện tích các huyện: Hà Quảng, Hòa An, Nguyên Bình, Thạch An. Đây là một miền đất hiếm có, nơi bạn có thể tìm hiểu lịch sử trên 500 triệu năm của Trái Đất qua các dấu tích còn lại ở đây. Các hóa thạch, trầm tích biển, đá núi lửa, khoáng sản, cảnh quan đá vôi… là những minh chứng tuyệt vời cho sự tiến hóa và thay đổi của Trái Đất. Điều đó khẳng định đây là những di sản địa chất đặc sắc.

Trong hành trình khám phá CVĐC, du khách có thể trải nghiệm theo bốn tuyến, cụ thể: Tuyến tham quan phía Tây mang tên “Khám phá Phja Oắc - Vùng núi của những đổi thay”; Tuyến tham quan phía Đông “Trải nghiệm văn hóa bản địa ở xứ sở thần tiên”; Tuyến tham quan phía Bắc “Hành trình về nguồn cội”; Tuyến tham quan phía Nam “Một thời hoa lửa”. Từng tuyến đều có thể đi về trong ngày, hoặc lâu hơn nếu có thời gian. Mỗi tuyến tham quan chắc chắn sẽ đem lại cho du khách những trải nghiệm độc đáo, riêng có và không thể nào quên về CVĐC Non nước Cao Bằng.

Bốn tuyến hành trình trải nghiệm của CVĐC đều có tên gọi và mang ý nghĩa riêng dựa theo đặc trưng độc đáo, riêng biệt của mỗi tuyến, cụ thể:

Tuyến 1: “Khám phá Phja Oắc - Vùng núi của những đổi thay” nằm trên địa phận huyện Nguyên Bình - tên gọi đã chỉ ra một trong những điểm nhấn về cảnh quan ở đây chính là vùng núi Phja Oắc và những đổi thay về tự nhiên cũng như ảnh hưởng của con người tại vùng đất này. Những đổi thay thể hiện về địa chất qua hoạt động của núi lửa và sự nâng lên, hạ xuống của vỏ Trái Đất dẫn đến việc thay đổi hệ sinh thái, địa chất, khí hậu.

Hành trình tham quan tuyến phía Tây gồm có 14 điểm di sản và 02 điểm đối tác là: San hô cổ Lang Môn, đồn Phai Khắt, xưởng thêu của người Dao Tiền, cảnh quan núi mào gà, bảo tàng rừng Trần Hưng Đạo, tuyến đường Võ Nguyễn Giáp, cảnh quan lưng rồng, thung lũng treo Tĩnh Túc, mỏ thiếc Tĩnh Túc, mỏ Vonfram Lũng Mười, cảnh quan Phja Oắc, trang trại cá hồi, đá Granit Phja Oắc, mỏ Vonfram Bản Ổ, nhà nghỉ Kolia và đồn điền chè Kolia. Hứa hẹn, đây sẽ là một trải nghiệm vô cùng đặc sắc mà du khách khó có thể tìm thấy ở bất cứ nơi đâu.

Tuyến 2: “Hành trình về nguồn cội” nằm trên địa phận huyện Hòa An và Hà Quảng - đưa du khách trở về gần hơn với những câu chuyện được đề cập đến trong sử ký chính thống lẫn truyền thuyết dân gian, gắn liền với văn hóa tín ngưỡng của người dân địa phương… và những người anh hùng dân tộc qua các thời kỳ lịch sử đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp đấu tranh dựng nước, giữ nước. Tên gọi “Hành trình về nguồn cội” mang nhiều ý nghĩa khác nhau, bởi: nơi đây chủ yếu tập trung người dân tộc Tày, Nùng với những câu chuyện về Báo Luông Sao Cải, Chín chúa tranh Vua đã giải thích sự hình thành của Non nước Cao Bằng, sự ra đời của các dòng họ và tên gọi các địa danh vùng miền. Bên cạnh đó, còn có câu chuyện về Nùng Trí Cao - một người tài ba, trí dũng song toàn. Ông được đồng bào Tày, Nùng suy tôn như một vị anh hùng dân tộc và được thần thánh hóa. Huyện Hà Quảng còn là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt những bước chân đầu tiên trở về nước để trực tiếp xây dựng căn cứ địa cách mạng. Trong tuyến này, du khách có thể tham quan các điểm di sản địa chất như: đứt gãy Cao Bằng - Tiên Yên, hóa thạch Cúc đá, là những minh chứng rằng nơi này trước đây từng là biển.

Tuyến hành trình di chuyển về phía Bắc đưa du khách đến 12 điểm di sản và 1 Trung tâm thông tin, gồm: Đền Dẻ Đoóng, hang Ngườm Bốc, vườn đá Hoàng Tung, hang Ngườm Slưa, đền Vua Lê, xưởng thêu Luống Nọi, cảnh quan Kéo Yên, Cúc đá Lũng Luông, đền thờ Nùng Trí Cao, thung lũng treo Sóc Giang, đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, tuyến đường Hồ Chí Minh và Trung tâm thông tin CVĐC.

Tuyến 3: “Trải nghiệm văn hóa bản địa ở xứ sở thần tiên” nằm trên địa phận huyện Quảng Hòa, Trùng Khánh, Hạ Lang - là điểm nhấn trong hành trình của CVĐC Non nước Cao Bằng. Bên cạnh cảnh quan Karst trưởng thành, Karst già đặc sắc và riêng có, cùng với các điểm hóa thạch cổ sinh, di sản địa chất như: quần thể hồ Thăng Hen, động Ngườm Ngao, thác Bản Giốc, Mắt Thần Núi… đến đây, du khách còn được trải nghiệm văn hóa bản địa tại các làng nghề truyền thống, điểm du lịch cộng đồng; tìm hiểu những lễ hội dân gian như: lễ hội Tranh đầu pháo, lễ hội Nàng Hai, lễ hội Lồng Tồng của người Tày, Nùng; khám phá nét độc đáo của các trang phục truyền thống của người Tày, Nùng, Dao… thưởng thức ẩm thực độc đáo như: vịt quay, lợn quay, nhộng ong, trám đen, măng rừng… và lắng nghe những câu chuyện tình yêu gắn với những điểm di sản, cũng như những điệu hát Then ngọt ngào sâu lắng. Cuộc sống dân dã, thanh bình hòa quyện trong khung cảnh trời mây, non nước khiến du khách muốn thư thái tận hưởng cuộc sống thanh bình ở xứ sở thần tiên trước khi trở về với cuộc sống thường ngày. Hành trình tuyến phía Đông hứa hẹn sẽ là trải nghiệm rất thú vị khi đến với miền Non nước Cao Bằng.

Trên hành trình này, du khách sẽ được trải nghiệm 15 điểm di sản trong vùng CVĐC, gồm: đèo Mã Phục, Mắt Thần Núi, làng hương Phja Thắp, làng làm giấy bản Rìa Trên, làng rèn Pác Rằng, mỏ nước thần (xóm Lũng Sạng, xã Hồng Quang, huyện Quảng Hòa), miếu Bách Linh, điểm di sản cảnh quan Thoong Gót, vườn dẻ, homestay ngựa Nùng, làng đá Khuổi Ky, Cọn nước, thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao và Trung tâm thông tin CVĐC.

Tuyến 4: “Một thời hoa lửa” kéo dài qua địa phận thành phố Cao Bằng, huyện Quảng Hòa và huyện Thạch An - tên gọi nhằm khẳng định các giá trị địa chất độc đáo. Các hoạt động địa chất mãnh liệt đã kiến tạo, hình thành cảnh quan đặc sắc cho nơi đây. Các dòng dung nham đỏ rực dâng lên từ trong lòng đất và chảy tràn khắp đáy đại dương… cách đây hàng trăm triệu năm. “Một thời hoa lửa” cũng gắn liền với huyền thoại Đường số 4; sự hi sinh anh dũng của các thế hệ cha anh trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Đặc biệt trên tuyến trải nghiệm có đỉnh núi Báo Đông - nơi ghi dấu sự kiện lần đầu tiên và duy nhất Bác Hồ trực tiếp ra mặt trận chỉ huy, động viên quân và dân chiến đấu.

Tuyến trải nghiệm thứ 4 sẽ kết nối các điểm du lịch của thành phố Cao Bằng (gồm Trung tâm thông tin CVĐC, nhà lưu niệm đồng chí Hoàng Đình Giong, hồ hóa thạch phường Đề Thám) với các điểm đến của huyện Thạch An (gồm núi lửa dưới Đại dương cổ - Bazan cầu gối đèo Khau Khoang xã Thái Cường, rừng cây di sản xã Vân Trình, cơ sở thạch đen truyền thống xã Lê Lai, Trung tâm thông tin CVĐC Đông Khê, di tích đồn Đông Khê, đỉnh núi Báo Đông, đại dương cổ) và những điểm đến thuộc địa phận huyện Quảng Hòa (gồm làng đường mía Bó Tờ, chùa Phật tích Trúc Lâm Tà Lùng, điểm hữu nghị Việt - Trung). Tuyến trải nghiệm thứ 4 sẽ đem đến cho du khách cảm giác thú vị, bình yên, khám phá nhiều điều kỳ diệu về thiên nhiên, con người, sản vật nơi đây.

Với những giá trị đa dạng về tự nhiên, sinh học và văn hóa, nơi đây chắc chắn sẽ đem đến cho du khách nhiều trải nghiệm thú vị và mong muốn quay trở lại tham quan, trải nghiệm không chỉ một lần.