Trải nghiệm nghề truyền thống làm giấy bản của người Nùng ở Dìa Trên, xã Quảng Uyên, Cao Bằng

Du khách nước ngoài thích thú với các sản phẩm giấy bản Dìa Trên

Xóm Dìa Trên (xã Quảng Uyên) cách trung tâm tỉnh Cao Bằng khoảng 28km về hướng đông. Đến với Dìa Trên, du khách có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ Nùng miệt mài làm giấy bản, với đôi tay thoăn thoắt gạt nước, lật từng tờ giấy trắng mịn ra khỏi khuôn. Từng động tác tuy giản dị nhưng chứa đựng sự khéo léo, cẩn trọng và cả niềm tự hào về nghề tổ tiên để lại.

Du khách trải nghiệm làm giấy bản.

Nguyên liệu chính để làm giấy bản là vỏ cây Mạy Sla, trải qua nhiều công đoạn như: tước vỏ,  ngâm nước, trộn với vôi tôi, nấu nhừ, đập nhuyễn, hỗn hợp được cho vào máng nước khuấy tan, tạo khuôn giấy, phơi khô... Với đặc tính xốp, nhẹ, giấy dai, bền bỉ với thời gian, giấy được làm từ tự nhiên, không gây hại môi trường nên sản phẩm rất được người dân ưa chuộng.

Hoạt động truyền nghề giữa các thể hệ người Nùng An trong việc tạo ra giấy bản phục vụ cuộc sống hàng ngày  

Giấy bản không chỉ là một sản phẩm thủ công, mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc của người Nùng Cao Bằng. Theo chị Nông Thị Kính, một nghệ nhân làm giấy bản, giấy bản được sử dụng trong các nghi lễ quan trọng như: Tết Nguyên đán, thờ cúng tổ tiên, viết sớ, lễ cấp sắc. Hiện nay, nhằm đáp ứng nhu cầu trải nghiệm của du khách, người dân Dìa Trên đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm độc đáo như: quạt giấy, sổ tay, tranh vẽ, chữ thư pháp, hoa giấy, túi xách... Mỗi một sản phẩm giấy bản là kết tinh thể hiện sự sáng tạo, tài hoa, khéo léo của người dân nơi đây.

Nghệ nhân Nông Thị Kính trình diễn, giới thiệu các sản phẩm giấy bản trong khuôn khổ Hội chợ mùa Thu năm 2025 tại Đông Anh, Hà Nội góp phần gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch.    

Trong hành trình trải nghiệm nghề làm giấy bản tại Dìa Trên, du khách được tự tay giã bột, vớt từng tờ giấy và phơi dưới nắng, cảm nhận sự tinh tế, khéo léo của người Nùng An. Giữa nhịp sống hiện đại, chạm vào tờ giấy bản mộc mạc, thơm hương gỗ rừng là khoảnh khắc bình yên, như lắng nghe hơi thở của thời gian.

Trong những năm gần đây, khi du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa, du lịch trải nghiệm phát triển, giấy bản Dìa Trên đã trở thành sản phẩm được nhiều du khách trong nước và quốc tế quan tâm, tìm hiểu, tham gia trải nghiệm, mua làm quà lưu niệm mỗi dịp đến Cao Bằng.

            Thông tin một số cơ sở làm giấy bản truyền thống Dìa Trên:

Hoài Nam